Wazungu!

Habari! (antwoord altijd met: Nzuri!).

We beginnen aardig te wennen aan de temperatuur, de stroomuitval, de kinderen die aan je zitten, de eindeloos herhalende begroetingen en de behulpzaamheid van de Tanzanianen. Ook lopen we niet meer in een Europees tempo maar in een Tanzaniaans tempo: langzaam.

De nonnen, kinderen en leerkrachten beginnen (denken wij) ook steeds meer aan ons te wennen. Ze vinden het normaal dat wij er zijn en op onze gebruikelijke ontbijt- lunch- en dinertijden staan er 3 bordjes en eten voor ons klaar. ’s Ochtends eten we vaak brood of chapati’s (soort vettige pannenkoeken) met tropische jam. ’s Middags en ’s avonds bestaat ons eten vaak uit rijst of ugali, droog vlees, een rood groentensausje en bonen of erwten. De zusters zorgen goed voor ons en vinden eigenlijk dat we meer moeten eten. Als we twee keer opgeschept hebben, dringen ze er op aan om toch echt nog een keer op te scheppen.
Sommige mensen (vooral kinderen) vinden het toch nog wel heel raar dat wij blank zijn. We krijgen regelmatig ‘wazungu!’ te horen, wat Europeaan of blanke betekent. We vallen ook wel op: 3 blanke meiden met vrolijk gekleurde broeken en een knot op ons hoofd! De kinderen vinden ons haar en onze huid erg bijzonder en raken dit dan ook graag aan. Zuster Lemeck vroeg zelfs waarom wij ons haar nooit kort scheren, AAAAAAAAH!
Ook vinden ze onze vrijetijdsbesteding vaak erg vreemd. Jonne gaat vaak een rondje lopen over het terrein. Als ze dan een zuster tegenkomt, vragen ze waar ze heen gaat. Als zij dan antwoordt met:’ gewoon een rondje lopen’, vragen ze waar ze dan vandaan komt. ‘Gewoon van huis’. Met een vreemd gezicht kijken ze haar dan aan( je gaat toch niet zomaar een rondje lopen?).

We hebben ontzettend veel gezien, ervaren, gevoeld en meegemaakt de afgelopen weken.

ST. KIZITO HOSPITAL 5-2-14
Het terrein van de school grenst aan het terrein van het ziekenhuis. Ons guesthouse staat op het terrein van het ziekenhuis. Zuster Resituta is het hoofd van het ziekenhuis en is ook het hoofd van het volledige terrein. Omdat wij ontzettend dicht bij het ziekenhuis wonen en af en toe wel wat horen en zien van buitenaf, leek het ons wel interessant om het ziekenhuis ook eens van binnen te bekijken.
’s Middags nam Jeroen (arts van de stichting Vrienden van Mikumi) ons mee naar het ziekenhuis. Van de polikliniek en administratieruimten tot de operatiekamers, verloskamers en verpleegafdelingen: we hebben heel veel gezien. Het ziekenhuis bestaat uit een aantal lage gebouwtjes die door een overdekt pad met elkaar verbonden zijn. In de afgelopen jaren is er veel veranderd in het ziekenhuis. Zo zijn er protocollen opgesteld die de werknemers hebben moeten ondertekenen. Dit werkt nu behoorlijk goed. Ook zijn er veel gebouwen vernieuwd of zijn er gebouwen bijgebouwd. Het ziekenhuis begon ooit met 18 bedden, naar schatting van Jeroen zijn dat er nu wel tegen de 200 geworden!
Toch is er nog een hoop verbetering mogelijk. Sommige afdelingen zijn erg vol. De kinderafdeling is een van die afdelingen. Het gebouwtje is mooi opgeknapt en is leuk beschilderd. Als je binnenkomt zie je ontzettend veel bedden in één ruimte. Moeders en kinderen zitten op of naast de bedden. Sommige kinderen zijn te zwak om overeind te komen om te drinken, om dat te zien was wel even moeilijk. ’s Avonds horen we vaak kinderen hard huilen. Jeroen vertelde dat de kinderen vaak uitgedroogd binnen komen. Een infuus aanprikken is dan een moeilijke en pijnlijke aangelegenheid.
Het ziekenhuis heeft een grote afdeling verloskunde. Er is een speciale afdeling voor vrouwen die heel ver van het ziekenhuis wonen. Zij komen dan een paar weken voordat zij (denken dat zij) uitgerekend zijn en wachten op de eerste weeën. Deze afdeling is er omdat de vrouwen die in de bergen wonen vaak niet op tijd in het ziekenhuis kunnen zijn.
De afdeling verloskunde heeft vier verloskamers en ligt het dichtste bij ons guesthouse, dat merken we maar al te goed. Als we op bed liggen horen we de vrouwen vaak ontzettend hard schreeuwen. Als we ’s avonds naar ons guesthouse lopen zeggen we vaak: ‘Oh nee, er brandt weer licht op de verloskamer’.


We hebben verschillende afdelingen bezocht en ook al is het ziekenhuis behoorlijk verbeterd en is het voor Tanzaniaanse begrippen een prima ziekenhuis, was het toch wel even slikken om te zien hoe alles werkt en hoe ziek sommige vrouwen en kinderen waren. Gelukkig zet de stichting Vrienden van Mikumi zich in voor dit ziekenhuis. Zij hebben al ontzettend veel voor het ziekenhuis betekend en wij hopen dat zij dit kunnen blijven doen. Wij wilden uit beleefdheid geen foto’s maken in het ziekenhuis. Mocht je toch een beter beeld willen hebben van het ziekenhuis, kijk dan op www.vriendenvanmikumi.nl. Daar vind je foto’s van het ziekenhuis en kun je vinden wat de stichting zoal doet.

STROOPWAFELS 7-2-14
Om de zusters alvast te bedanken voor hun gastvrijheid, gaven wij hen een blikje met stroopwafels. Wij dachten ‘even’ het blikje te geven. Aan ‘even’ bedanken doen ze in Tanzania niet: de zusters begonnen te joelen en liepen dansend en zingend achter elkaar de kamer in. Vervolgens zongen ze een liedje wat zoiets betekent als: maak het open, wat zit er in? Geweldig om te zien hoe vrolijk de zusters dansten, lachten en zongen. We hebben nog meer zoetigheid uit Nederland bij ons, dus als we behoefte hebben aan een vrolijk dansje krijgen de zusters Haagse Hopjes of speculaas van ons!

GEEN STROOM=GEEN WATER
’s Avonds hoor je het in de verte vaak al onweren. ’s Nachts gaat het dan vaak flink tekeer en de volgende dag klaart het weer op. Door al dat onweer, de regen of om een andere duistere reden, valt de stroom vaak uit. Dit is soms zo weer over, maar kan ook wel eens een tijdje duren. Daarnaast heeft dit het gevolg dat het water niet opgepompt kan worden en er dus ook geen water uit de kraan komt. We zeggen regelmatig: ‘oh, we hebben water!’ of ‘oh, we hebben stroom!’. Zo vanzelfsprekend als wij water en stroom in Nederland vonden, zo bijzonder is het hier! Zelfs als je in een guesthouse woont (en je dus prima onderdak hebt), weet je nooit zeker of er water uit de kraan komt en of je stroom hebt. Als je het dan hebt, weet je niet hoelang het duurt voordat het weer uitvalt.

Naast ons guesthouse staat een enorme boom waar grote, grijze vruchten in hangen(de letterlijke vertaling van deze boom is ‘de tietenboom’). Als het hard waait of regent vallen deze vruchten uit de boom en landen vaak met een harde klap op het dak. Dit gebeurt vaak ’s nachts en soms is het even schrikken. Ach, ook daar wennen we wel weer aan!

De grond is hier over het algemeen erg droog waardoor er zelfs scheuren in de grond ontstaan. Als het regent wordt de grond(de zogehete black cotton soil) ontzettend plakkerig en gaat als een plakkaat onder je schoenen zitten. De zusters hielpen ons bij het schoonmaken van onze schoenen door de plakkaat modder er met een mes(enorm mes waar ze het gras mee kort maken)af te snijden. Aan onze houding zag Sr. Lemeck waarschijnlijk dat wij dit een bijzondere ervaring vonden. Zij vroeg aan ons of er in Nederland niet zulke grond was. Wij probeerden uit te leggen dat er wel eens modder was, maar dat je die dan gemakkelijk onder je schoenen vandaan kan halen. Sr. Lemeck kreeg hierbij toch een vreemd beeld van Nederland: ze vroeg of Nederland volledig betegeld was…….

Omdat wij een tijdje geen water hadden en het toch wel tijd werd om ons even te wassen, vroegen we aan de zuster een emmer water. Dit had het gevolg dat er een volledige schoolklas met 7 emmers water op de stoep stond. 7 kinderen liepen met de loodzware emmers op hun hoofd. De andere leerlingen waren gewoon nieuwsgierig naar waar wij wonen. Ook werden we uitgenodigd om bij de waterput onze kleding te wassen. De kinderen die hier de hele week wonen, wassen in het weekend hun kleding (lees: met een stuk ossengalzeep en een emmer water de kleding schrobben). Dat wij een beetje vloeibaar wasmiddel in het water deden en vervolgens de kleding een beetje schoonspoelden, was natuurlijk heel erg raar. Twee meisjes wilden ons helpen, want we deden het volgens hen niet goed. Hoe behulpzaam de Tanzanianen ook willen zijn, deze vorm van hulp vonden wij toch wel een beetje te ver gaan!

HELP, MAMA RAMA, BEEEEEESTJEEEEES! 8-2-14
We zijn inmiddels wel gewend aan stokstaartjes en apen (die een roofvogel uit de tuin verjagen om hun jongen te beschermen, wat heel bizar is om te zien!) rondom ons guesthouse. Ook van krekels (o.a. Albert de krekel die in de kamer van Iris en Marieke zit en niet te vinden maar wel te horen is), Frits de vleermuis (vliegt elke avond rondjes voor ons guesthouse) en hagedissen kijken wij niet gek meer op.
We keken wel even gek op toen er een breed spoor mieren op weg was naar ons guesthouse. De mieren lopen dan in brede stroken heen en weer. Als je er in gaat staan, zitten ze binnen een paar seconden in je nek. Gelukkig is Mama Rama altijd in de buurt voor dit soort zaken. Eerst kwam ze inspecteren wat voor mieren het waren: ja hoor, het waren de vervelde, bijtende mieren. Mama Rama maakte van waspoeder en water een sopje. Hiermee ging ze een deel van de mieren te lijf. Er bleven er nog heel veel over dus kwam ze aan met zwaarder geschut: een schop met hete kolen, dat hielp wel! De mieren waren verdwenen. Elke avond als we terug komen bij ons guesthouse roepen we in koor: ‘mierencheck!’.

ZONDAGS NAAR DE KERK 9-2-14
Gekleed in wijdvallende blouses en rokken werden we door Sr. Teopista naar de kapel in het klooster gebracht. De kapel is een ruimte van ongeveer 5m bij 15m en is versierd met kleurrijke kunstbloemenslingers, foto’s van de paus en heeft voorin een altaar. Voorin de kapel zitten een aantal leerlingen van de st. Peter Clavery school en daar achter ongeveer 20 nonnen, die elk een eigen luie stoel hebben. Vanuit het niets begon een van de nonnen te zingen, de andere nonnen volgden en vormden samen een meerstemmig koor. Overal kwamen muziekinstrumenten vandaan. Achterin de kapel (waar wij zaten), stonden trommels waarop twee zusters een ontzettend lekker ritme produceerden. Ook kwamen er nog een aantal andere ritme-instrumenten tevoorschijn. Terwijl de zusters zongen en muziek maakten, kwam Father James binnen. Er volgden nog vele andere ritmische en vrolijke liederen, Father James las voor uit de Bijbel en er waren wat nonnen die spraken.
Het was een totaal andere kerkdienst dan een kerkdienst in Nederland. Toch waren er ook duidelijk overeenkomsten te zien. Het was een typisch katholieke dienst: hosti halen, kruisjes slaan, breken van het brood en drinken van de wijn (door de pastor) en elkaar de vrede wensen. Na afloop vroeg St. Teopista wat wij er van vonden. Wij antwoordden met: ‘It was very Joyful!’.
Na de dienst werden we uitgenodigd om met Father James en de nonnen te ontbijten. Father James zat aan het hoofd van de tafel en wij moesten naast hem plaatsnemen, wat best een beetje ongemakkelijk was. Toch voerden we een ‘gewoon’ gesprek met hem: over onze namen en over het feit dat koffie zonder suiker drinken naar zijn mening echt heel raar is.
Een kerkdienst in Tanzania is dus een hele belevenis op de zondagochtend!

ST. PETER CLAVERY MEDIUM ENGLISH PRIMARY SCHOOL
We zijn natuurlijk naar Mikumi gekomen om op de St. Peter Clavery Medium English Primary School ons steentje bij te dragen. De afgelopen twee weken hebben we ons vooral bezig gehouden met observeren. We hebben veel gezien, hebben veel nieuwe indrukken opgedaan en moesten soms even slikken. Nu zullen we de plannen gaan maken voor de lessen die we gaan geven.
De school bestaat uit de kindergarten en standard 1 t/m 7. De kindergarten kun je vergelijken met de kleuterklassen in Nederland. Standard 1 en 2 kun je vergelijken met de onderbouw en standard 3 t/m 7 met de bovenbouw, waarbij standard 7 qua stof en niveau te vergelijken is met Havo 1. Wij zijn er achter gekomen dat deze vergelijkingen niet helemaal kloppen. De leeftijdsverschillen binnen de klassen zijn enorm groot, sommige kinderen zijn een kop groter dan de andere leerlingen in de klas. Deze leeftijdsverschillen ontstaan door het feit dat sommige leerlingen pas later naar school gaan omdat er simpelweg niet genoeg geld was om eerder naar school te gaan.
Er zijn verschillende leerkrachten die op de school werken. Zij geven allemaal een aantal vakken aan verschillende klassen. De leerlingen hebben geen vaste leerkracht, maar hebben voor verschillende vakken verschillende leerkrachten. Tijdens het observeren hebben wij gezien dat er ontzettend grote verschillen zijn tussen de leerkrachten. De ene leerkracht schrijft vooral op het bord, zegt af en toe iets en verlaat vervolgens het lokaal weer. De andere leerkracht probeert met de middelen die hij heeft en de passie die hij voor het vak heeft toch wat interactie in de les te brengen en de leerlingen te enthousiasmeren.
Wij wisten van tevoren al wel dat de Tanzaniaanse leerkrachten hun leerlingen soms slaan. Om het te zien gebeuren, komt toch ontzettend hard binnen en bezorgde ons toch een knoop in onze maag. Sommigen slaan de leerlingen met een stok op de handen, anderen slaan met de platte hand. Als de leerlingen niet opletten, wordt er door de leerkrachten vaak gedreigd dat ze gaan slaan. Vooral in de lagere klassen zie je dit veel gebeuren. Een van de leerkrachten vertelde dat hij het moeilijk vindt om met deze jonge kinderen om te gaan. Een andere leerkracht vertelde ons, nadat hij kinderen geslagen had, dat hij wist dat wij het slaan niet normaal vinden, maar dat het van de overheid in Tanzania mag. Veel leerkrachten weten niet hoe ze leerlingen op een andere manier in het gareel kunnen houden.

De oudere leerlingen wonen bij de school en jongere kinderen wonen nog thuis in de nabijgelegen dorpen. De kinderen dragen op school een uniform. Jongens een blouse met een korte broek, meisjes een blouse met een rok. Sommigen dragen ook een trui (ook als het 40 graden is). Na schooltijd hebben de jongens en meisjes die op school wonen ook een vrijetijdsuniform. In de uniformen zien de leerlingen er netjes en verzorg uit. Hierdoor heb je niet zo goed in de gaten hoe arm sommige leerlingen eigenlijk zijn. Toen wij naar de markt gingen, kwamen we een aantal leerlingen bij hun huis tegen in vrijetijdskleding. Dit gaf een heel ander beeld van de leerlingen: de leerlingen waren gekleed in duidelijk vanuit de westerse wereld aangeboden kleding (veel te kleine shirts met het Mc Donalds-logo of een sneeuwpop er op). Het dorpje waar de leerlingen vandaan komen, straalde veel armoede uit: kleine vervallen huisjes, hutjes gemaakt van oude golfplaten of zelfs hutjes van leem en stro vormen samen het dorp.
Toch vertelde een leerkracht ons dat de leerlingen op deze school van ‘goede afkomst’ zijn. Deze school is duurder dan de andere schooltjes in de buurt. Dit was eigenlijk een hele zorgwekkende uitspraak: als de leerlingen die hier op school zitten ‘van goede afkomst’ zijn, hoe arm zijn de leerlingen die op andere scholen zitten dan?

Ondanks alle zorgen die wij om de kinderen hebben, toveren de leerlingen vooral vaak een lach op ons gezicht. Als we aan komen lopen, sprinten de leerlingen naar ons toe om ons vervolgens vast te houden en te volgen totdat we een lokaal in gaan. Een aantal leerlingen pakken direct de spullen die wij in onze handen hebben en brengen het naar het lokaal waar wij heen gaan. In het begin vonden we dit heel erg gek, maar inmiddels zijn we er aan gewend.
Als wij over het terrein van de school lopen horen we vaak: ‘Mariekee!’, ‘Iris!’ (op zijn Engels uitgesproken), en ‘Djonnee!’ De kinderen zwaaien en lachen dan vrolijk naar ons. Op Valentijnsdag kregen wij zelfs een brief en een bloem van een leerling!

Om rekenen en Engels in de onderbouw maken wij ons het meeste zorgen. Daarom zullen wij ons daar vooral op gaan richten. Ook zullen we vocational skills (combinatie van kunstvormen en verzorging) gaan geven in de bovenbouw. De leerkracht van dit vak vroeg ons om hulp en het lijkt ons ontzettend leuk om te geven! Daarnaast zullen we lessen P.D. en Sports (persoonlijke ontwikkeling en sport) in de bovenbouw gaan geven.
Na al dat observeren hebben we nu ontzettend veel zin om zelf les te gaan geven. We hebben een redelijk beeld van wat we willen en kunnen doen. Waarschijnlijk komen we nog voor verrassingen te staan, maar dan passen we ons wel weer aan!

Tutaonana!

Iris (op zijn Engels), Djonneeh, Mariekeeh